نگاهی به چالش های واکسیناسیون گسترده واکسن کرونا در سطح جهان

چالش ها و ریسک های بسیار متعددی برای واکسیناسیون گسترده واکسن کرونا در جهان وجود دارد، که در این مقاله به بررسی و تحلیل این چالش ها می پردازیم

واکسیناسیون گسترده واکسن کرونا در سطح جهانی، به نحوی که حداقل ۷۰ درصد مردم جهان بتوانند از طریق این واکسن، به مقاومت لازم در برابر این بیماری دست پیدا کنند، آرزوی جهانی است برای پایان این پاندمی بسیار خطرناک، که تمامی جهان را با تغییر و تحولات اساسی مواجه کرده است. و صدمات بسیار شدیدی به اقتصاد جهان وارد کرده است. به نحوی که اصولا توریسم و گردشگری که بزرگترین و گسترده ترین صنعت در جهان است را به کلی از بین برده است. اما واکسیناسیون گسترده در سطح جهانی با چالش های بسیار زیادی مواجه است، که در این مقاله قصد داریم به چالش ها و ریسک های موجود، برای واکسیناسیون گسترده جهانی بپردازیم. 

عدم قطعیت درباره موثر بودن واکسن

اولین چالش و ریسک بسیار مهمی که برای واکسیناسیون گسترده جهانی وجود دارد، عدم قطعیت درباره موثر بودن واکسن است. طی چند ماهه اخیر تلاش های بسیار گسترده ای در تمامی جهان برای ساخت واکسن کرونا صورت گرفته است، و گرچه امروز با چندین نوع واکسن کرونا که توسط شرکت ها و کشورهای مختلف جهان ایجاد شده است، روبرو هستیم. اما قطعیت درباره موثر بودن این واکسن ها در مقابله با این بیماری وجود دارد. به خصوص که این ویروس بسیار پیشرفته و پیچیده است، و با جهش های متوالی خود می تواند یه کلی تغییر کند، و اصولا واکسن های تولید شده دیگر کارایی لازم را نداشته باشند. عدم قطعیت در موثر بودن بسیار جدی است. و تنها با آزمایش و تجربه است که می توان اثرگذاری آن در سطح جهانی را بررسی کرد، که البته چنین کاری به مدت زمان زیادی برای تجربه و آزمایش، و همین طور افراد زیادی برای تست نیاز خواهد داشت. 

عوارض جانبی بسیار گسترده واکسن های کرونا

یکی دیگر از چالش های بسیار مهم در واکسیناسیون گسترده کرونا، عوارض جانبی بسیار گسترده ای است که ممکن است جامعه بشری را با مشکلی جدی و جدید دیگری مواجه کند. این واکسن ها به تازگی ایجاد شده اند و با توجه به اینکه در سطح جهانی و گسترده آزمایش نشده اند، هیچ کس از عوارض قطعی آن آگاهی ندارد، از این رو این ریسک بسیار اساسی وجود دارد که در سطح جهانی مشکلات بسیار مهم دیگری ایجاد شود‌ و همین امر واکسیناسیون گسترده جهانی را با مشکل بسیار جدی و مانع روبرو کرده است. 

عدم تمایل بخش گسترده ای از مردم به واکسیناسیون گسترده جهانی

برای نابودی این بیماری و بازگشت جهان به روال عادی زندگی، نیاز است تا حداقل ۷۰ درصد از مردم جهان واکسن کرونا را دریافت کنند، و کامل در برابر این ویروس و پاندمی مقاوم شوند. اما این به معنای این است که حداقل ۷۰ درصد از مردم جهان یعنی چند میلیارد انسان بایستی خودشان تمایل به واکسیناسیون در برابر کرونا را داشته باشند. اما بر اساس آخرین گزارشی که توسط سازمان بهداشت جهانی ارائه شده است، حدود نیمی از مردم جهان تمایلی به واکسن زدن و دریافت واکسن کرونا را ندارند. دلایل متعددی برای این امر وجود دارد که بعضی از این دلایل عبارت است از:

• عدم اعتماد به دولت کشورهای خود و یا شرکت های سازنده واکسن کرونا

• ترس از عوارض جانبی پاندمی کرونا 

• عدم اعتماد به موثر بودن واکسن کرونا و اینکه ممکن است با این کار به بیماری کرونا مبتلا شوند

• عدم اعتماد به بخش درمان و سلامت و بیمارستان ها

• ترس از بیمار شدن به دلیل قرارگیری در محیط بیمارستانی 

در هر صورت به دلایل متعدد، حدود نیمی از مردم جهان حتی با وجود واکسن کرونا هم حاضر به واکسیناسیون نیستند. و این چالشی است اساسی برای بسیاری از کشورها و جهان برای اجرای واکسیناسیون گسترده کرونا در سطح جهانی به نحوی که حداقل ۷۰ درصد از مردم جهان در برابر بیماری کرونا مقاوم شوند. 

زنجیره تامین میلیاردی و انتقال واکسن

برای واکسیناسیون گسترده در سطح جهانی نیار به میلیاردها دز واکسن است. این مقدار واکسن هرگز در تاریخ بشر انجام نشده است و در سطحی فراتر از توان هر کشور و یا شرکت بین المللی است. از این رو، یکی دیگر از چالش های اساسی و مهم برای واکسیناسیون گسترده جهانی مشکلات حوزه تامین واکسن در اشل میلیاردی است. این به معنای این است برای اولین بار در تاریخ بشر، بایستی میلیاردها دز واکسن ایجاد شود و این مورد در حالی که تجربه ای در آن در جهان وجود ندارد، بسیار سخت و مشکل خواهد بود. 

از طرفی علاوه بر تامین واکسن، چالش و ریسک مهم دیگر انتقال واکسن به تمامی نقاط مختلف جهان است. واکسن ها در شرایط بسیار خاص و با تجهیزات بسیار خاص و پیشرفته نگهداری می شوند، و انتقال به نقاط مختلف جهان با مشکلات بسیار زیادی روبرو است. چرا که در تمامی نقاط جهان و به‌ خصوص در روستاها تجهیزات پیشرفته نگهداری واکسن موجود نیست، و این مورد یکی دیگر از چالش های بسیار مهمی است که جهان با آن روبرو است، و بایستی به عنوان یک مانع در برابر واکسیناسیون گسترده جهانی در نظر گرفت. 

جهانی بدون نظم و اتحاد

علاوه بر تمامی چالش ها و ریسک هایی که در واکسیناسیون گسترده جهانی موجود است. چالش بسیار مهم و حتی مهمترین از همه این موارد، عدم وجود نظم جهانی و اتحاد جهانی است‌. در دنیای فعلی نظم های قبلی کاملا از بین رفته است، و کشور ها تمایلی به همواری گسترده با هم ندارند. ایالات متحده آمریکا اصولا از سازمان جهانی بهداشت و تلاشهای جهانی خارج شده است، و جنگ اقتصادی و سیاسی بسیاری میان قطب جهانی و منطقه ای در نقاط مختلف دنیا حاکم است. واکسیناسیون گسترده در سطح جهان برای موفقیت نیاز به همکاری های گسترده جهانی میان تمامی کشورهای جهان دارد، اما در حال حاضر دقیقا برعکس این شرایط حاکم است و اصولا همکاری های گسترده جهانی وجود ندارد. از این رو این مورد منجر خواهد شد که حتی اگر تمامی شرایط دیگر هم مناسب باشد، جهان نتواند به شکل موثر عمل کرده و با یک برنامه ریزی واحد و گسترده بتواند واکسیناسیون گسترده را برای حداقل ۷۰ درصد جهان پیاده سازی و اجرا کند. 

تغییر جهش های گسترده و عدم کارکرد واکسن کرونا

واکسن کرونای فعلی که ساخته شده است، بر مبنای ویروس اولیه بوده است. اما با جهش های بسیار بزرگ ویروس ممکن است بیماری به کلی تغییر کند، و پاندمی شکل بگیرد که این مورد هم ممکن است اس لا واکسیناسیون گسترده جهانی را به کلی مختل کند، و جهان را با یک ریسک کاملا جدید و متفاوت روبرو کند. 

همانطور که در این مقاله به آن اشاره شد، کاملا مشخص است که ریسک ها و چالش های بسیار بزرگ و متفاوتی برای واکسیناسیون گسترده جهانی وجود دارد. و ماه ها و یا حتی سالها زمان لازم است تا بتوان با استفاده از روش های جدید و همکاری های گسترده جهانی به صورت کامل از شر پاندمی کرونا خلاص شد، و جهان وارد دوره عادی زندگی شود.